ΕΞΟΡΜΗΣΕΙΣ - Χερσόνησος Σπιναλόγκας

ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣ ΣΠΙΝΑΛΟΓΚΑΣ

Η χερσόνησος της Σπιναλόγκας βρίσκεται στον κόλπο του Μεραμπέλου με μήκος 5,2 χιλιόμετρα και μέγιστο πλάτος 2,2 χιλ και στο πιο στενό σημείο της βρίσκεται ο ισθμός του Πόρου ή Ελούντας. Η Ελούντα σήμερα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα τουριστικά θέρετρα της Ελλάδας. Κατά τη Μινωική περίοδο στη θέση της Ελούντας άκμασε η αρχαία πόλις Ολούς.

Κατά τη διάρκεια της Κρητικής Πολιτείας (1897-98) ένας Γάλλος ναύαρχος έβαλε ναύτες, έσκαψαν τον ισθμό του Πόρου, άνοιξαν δίαυλο, για να επικοινωνούν οι δυο θάλασσες. Σήμερα το νησί ενώνεται με την Ελούντα με τσιμεντένια γέφυρα.

Στις 3 Μαρτίου 2019 ο Ορειβατικός Mοιρών με αρχηγό τον γράφοντα ξεκινήσαμε από την κοσμοπολίτικη Ελούντα την πεζοπορία μας στη χερσόνησο της Σπιναλόγκας. Συναντήσαμε τις παλιές αλυκές, διαβήκαμε τον ισθμό του Πόρου με τους παλαιούς πέτρινους ανεμόμυλους και τα ερείπια παλαιοχριστιανικής Βασιλικής του 5ου αιώνα.

Η πορεία συνεχίστηκε βόρεια σε χωματόδρομους και κατά το μεγαλύτερο μέρος σε παλιά Μινωικά μονοπάτια, που βρίσκονται σε καλή κατάσταση. Στο διάβα μας συναντήσαμε μικρούς ελαιώνες, πολλά μετόχια με πεζούλες, τράφους, αλώνια και εγκαταλειμμένους σιταγρούς. Επειδή η χερσόνησος είναι άνυδρη, κάθε μετόχι έχει και το δικό του σαρνίτσι (δεξαμενή). Η χλωρίδα αποτελείται από χαρουπιές, κυπαρίσσια, σκίνους, θυμάρια, ασπαλάθους, αγκαραθιές και αποτελεί σήμερα ένα πλούσιο βοσκότοπο, στον οποίο ενδιαιτώνται πολλά αιγοπρόβατα.

Η ανατολική ακτογραμμή του νησιού έχει πολλά κάθετα άγρια βράχια και σχηματίζονται μεγάλοι και μικροί όρμοι. Στο βορειοανατολικό μέρος του μεγαλύτερου όρμου πάνω σε μικρό ύψωμα βρίσκεται η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Φωκά, η οποία κτίστηκε προς τιμή του βυζαντινού αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά, που ελευθέρωσε την Κρήτη το 961 από τους Άραβες. Την είσοδο του όρμου προστατεύει το νησάκι της Κολοκύθας ή Γλαρονήσι, στο οποίο φωλιάζουν οι γλάροι της περιοχής.

Στη δυτική μεριά του όρμου κάτω από το εκκλησάκι του Αγίου Λουκά, σχηματίζεται μια όμορφη παραλία με λευκή άμμο και καταγάλανα νερά. Η παραλία δέχεται τους καλοκαιρινούς μήνες αμέτρητους τουρίστες από όλο τον κόσμο. Πάνω από την παραλία βρίσκονται τα ερείπια μιας Βασιλικής του 5ου αιώνα.

Το βορειότερο ακροτελεύτιο σημείο της χερσονήσου έκοψαν οι Ενετοί το 1526, δημιουργώντας έτσι το νησάκι της Σπιναλόγκας ή Καλυδών. Πάνω σε αυτό έκτισαν οι Ενετοί το 1579 το διάσημο και απόρθητο φρούριο της Σπιναλόγκας. Ως το 1903 στη μικρή αυτή καστροπολιτεία ζούσαν Τούρκοι, τη θέση των οποίων πήραν οι λεπροί με απόφαση της Κρητικής Πολιτείας. Η Σπιναλόγκα-φυλακή έγινε συνώνυμο του κοινωνικού αποκλεισμού. Το νησί κατακλύζεται το καλοκαίρι με χιλιάδες τουρίστες από όλο τον κόσμο, τους οποίους μαγνητίζει, η ιστορία, η αρχιτεκτονική δομή του φρουρίου και η μεγάλη του φωτογένεια.

Η πορεία μας πάνω στη χερσόνησο ήταν κυκλική, αρκετά ενδιαφέρουσα, διδακτική, εντυπωσιακή και είδαμε περισσότερα από ότι υπολογίζαμε. Το νησί παραμένει ανέγγιχτο από τον άνθρωπο εκτός από ελάχιστες περιπτώσεις και όλα εκεί ήταν αρχέγονα από την εποχή του Δία και του Μίνωα, σαν να ήταν χθες.

Η μέρα ήταν νεφοσκεπής με πολλά ανοίγματα ηλιοφάνειας και θερμοκρασία 15 βαθμούς Κελσίου, αρκετά ιδανική για πεζοπορία. Την ώρα του γεύματος στο ξωκλήσι του Αγίου Φωκά, μας ράντισε ασθενής βροχή.

Διανύσαμε 10 χιλιόμετρα με ήπιες υψομετρικές και μας πήρε 5,30 ώρες συνολικά.

Κείμενο : Μανόλης Δακανάλης

Φωτογραφίες : Μανώλης Ντρετάκης

Φωτογραφίες