Εξορμήσεις

09.11.2009
ΕΞΟΡΜΗΣΕΙΣ - 29η ΠΟΣ

29η Παγκρήτια Ορειβατική συνάντηση

στην Κασταμονίτσα

Του Δακανάλη Μανόλη

Αντιπροέδρου του ΕΟΣ Μοιρών

«Η αρχιτεκτονική δομή του μονοπατιού, οι μαιανδρισμοί του σε όλη την πλαγιά και η καλή κατάσταση του, το καθιστούν μοναδικό διατηρητέο μνημείο της πολιτισμικής μας κληρονομιάς».

Το απόγευμα της 26ης Σεπτεμβρίου 2009 αφήσαμε πίσω μας το χωριό Λύττος (Ξιδάς) όπου στο ύψωμα 655μ. είναι τα ερείπια μιας από τις σπουδαιότερες και ισχυρότερες πόλεις και αντίζηλου της Κνωσσού της αρχαίας Λύττου ή Λύκτου. Ο Στέφανος Βυζάντιος αναφέρει (Λέξ. Λύκτος) ότι οι Λύκτιοι είχαν τη βάρβαρη συνήθεια της ανθρωποθυσίας. (Ηράκλειο και ο Νομός του, εκδόσεις Νομαρχίας Ηρακλείου 1974).

Το λεωφορείο του Δήμου Μοιρών μας αποβίβασε στο ορεινό χωριό Κασταμονίτσα σε υψόμετρο 520 μέτρων στους πρόποδες της κορφής Σκλόπας του όρους Δίκτη. Η ονομασία του χωριού δόθηκε από τους πρώτους οικιστές, μετά το 961μ.χ που ο Νικηφόρος Φωκάς απελευθέρωσε την Κρήτη από τους Σαρακηνούς, που κατάγονταν από την Καστάμονη της Μ. Ασίας. Η Κασταμονίτσα είναι περιοχή αντιθέσεων και ομορφιάς, αλλού με ελαιόδεντρα, καρυδιές, αμπέλια και αλλού με φαράγγια κρεμνά, βράχια, πρίνους και ασφεντάμους. Έχει ακόμα σπηλιές με δοξασίες και χιλιάδες αιγοπροβάτων που βόσκουν στα δύσβατα αυτά βουνά.

Κατασκηνώσαμε στον Άγιο Γεώργιο στη Μεσάδα ένα τοπίο ιδιαιτέρου κάλλους 4 χιλιόμετρα βόρεια της Κασταμονίτσας.

Διοργανωτής της Παγκρήτιας Ορειβατικής Συνάντησης φέτος ήταν ο Ορειβατικός Σύλλογος Ηρακλείου, όπου οι συνορειβάτες μας υποδέχτηκαν με ρακί και μας ευχήθηκαν το καλώς ορίσαμε. Οι σκηνές στήθηκαν στα γύρα ελαιόφυτα και χωράφια μαζί με άλλους κρητικούς ορειβάτες και το απόγευμα είχε σχηματιστεί ένα πολύχρωμο Παγκρήτιο ορειβατικό χωριό με πάνω από 200 άτομα.

Κάθε χρόνο την συνάντηση αυτή διοργανώνει ένας ορειβατικός σύλλογος, όπου λέμε τα δικά μας προβλήματα και γίνεται ανταλλαγή χαιρετισμών και δώρων από τους προέδρους των συλλόγων. Η τελετή αυτή έγινε στον αύλειο χώρο του Άη Γιώργη, στη συνέχεια ακολούθησε το δείπνο με την καθιερωμένη φασολάδα και τα συνοδευτικά της. Δεν χρησιμοποιήθηκαν πλαστικά πιάτα, πιρούνια κ.λ.π. αλλά κάθε ορειβάτης κρατούσε τα δικά του σκεύη προκειμένου ν? αποφύγουμε τα πλαστικά που μακροχρόνια μολύνουν το περιβάλλον.

Αφού δημιουργήθηκε η κατάλληλη ατμόσφαιρα και μέσα σε μια ήσυχη βραδιά, άρχισε ζωντανή μουσική (χωρίς μεγάφωνα) και χορός από τους ορειβάτες. Έτσι δώσαμε ζωή στον ορεινό Άη Γιώργη της Μεσάδας. Στη συνέχεια προσφέρθηκαν μεζέδες και αρκετό κρασί.

Το πρωινό ξύπνημα έγινε με το λυκαυγές και συνοδεύονταν με τα κακαρίσματα των περδίκων που ήταν σκαλωμένες στα απόκρημνα φαράγγια πάνω από το εκκλησάκι του Άη Γιώργη. Ακολούθησε το πρωινό με τσάι του βουνού, τυρί, ελιές, εφτάζυμο με την εξαιρετική γεύση του, που είχαν φτιάξει στον πολιτιστικό σύλλογο της Κασταμονίτσας και είναι παράδοση του χωριού.

Στον περίβολο της εκκλησίας του Άη Γιώργη έγινε στις 23 Μαΐου 1841 σκληρή μάχη με τους τούρκους κατά την επανάσταση των Χαιρετών-Βασιλογιώργη.

Ανηφορίσαμε στο Μινωικό Μονοπάτι που είναι ένας πετρόκτιστος ελικοειδής δρόμος που σκαρφαλώνει σε όλη τη βόρεια πλευρά του βουνού και σωπατίζει ίσαμε την κορφή οδηγόντας στο Οροπέδιο του Λασιθίου. Το πανάρχαιο αυτό μονοπάτι συνέδεε την αρχαία Λύττο και την ευρύτερη περιοχή με το Οροπέδιο του Λασιθίου και το Δικταίο Άντρο.

Η διαδρομή ήταν ευχάριστη σε δροσερή ατμόσφαιρα βαδίζοντας στο πετρόκτιστο αυτό μονοπάτι, που το ανακαίνισαν το 1910 επί Κρητικής Πολιτείας και το χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι για πολλά χρόνια μετά. Η αρχιτεκτονική δομή του μονοπατιού, οι μαιανδρισμοί του σε όλη την πλαγιά και η καλή κατάσταση του, το καθιστούν μοναδικό διατηρητέο μνημείο της πολιτισμικής μας κληρονομιάς στην Κρήτη.

Στην κορφή πάνω στον αυχένα συναντήσαμε το μνήμα του «Τσούλη», που ήταν ένας αιμοσταγής γενίτσαρος από την επαρχία της Πεδιάδας και φερόταν βάναυσα στους χριστινούς. Όπως λέει η παράδοση κατά καιρούς καβάλα στη φοράδα του διέσχιζε το Μινωικό Μονοπάτι και πήγαινε στα χωριά του Οροπεδίου. Εκεί μάζευε τις κοπέλες έριχνε κάτω ρόβι, τις έβαζε και χόρευαν πάνω στο ρόβι και όποια έπεφτε κάτω την βίαζε. Την άνοιξη του 1817 τον εκτέλεσαν εδώ στον αυχένα οι Λασιθιώτες πληρώνοντας για τις θηριωδείες κατά των χριστιανών. Από τότε κάθε χριστιανός περαστικός ρίχνει στον τρόχαλο το δικό του λίθο για ανάθεμα.

Ανηφορίσαμε για την κορφή «Κώστα Μαριγλή» σε υψόμετρο 1070 μέτρων. Η θέα τόσο προ το Οροπέδιο του Λασιθίου, όσο και κάτω προς τα χωριά Μοχό, Ποταμιές, Κερά κ.λ.π ήταν μοναδική και πανοραμική, αφού μας το επέτρεψε η ορατότητα της ατμόσφαιρας.

Η επιστροφή έγινε από το ίδιο δρομολόγιο και κράτησε μαζί με την ανάβαση περίπου 5 ώρες ευχάριστης διαδρομής. Στον Άη Γιώργη μας πρόσφεραν ένα ελαφρύ γεύμα και αποχαιρετιχτήκαμε με ραντεβού για την επόμενη διοργάνωση, που θα την κάνει ο Ορειβατικό σύλλογος Χανίων, γιορτάζοντας παράλληλα και τα 80 χρόνια ζωής του.

Εξονόματος όλων των ορειβατών ευχαριστούμε τον Ορειβατικό Σύλλογο Ηρακλείου, που διοργάνωσε πάρα πολύ καλά αυτή τη συνάντηση με μια ζεστή φιλοξενία και μια μαγευτική διαδρομή. Επίσης ευχαριστούμε τον Πολιτιστικό Σύλλογο Κασταμονίτσας με την Προεδρίνα του, που ζύμωσαν το νοστιμότατο εφτάζυμο, μαγείρεψαν τη φασολάδα και το κρέας. Τους Σαμαρείτες που ήταν στο πλάι μας για κάθε ενδεχόμενο. Ακόμα τους χορηγούς και όλους όσους βοήθησαν ώστε να γίνει ευχάριστη και χωρίς προβλήματα η παραμονή μας.

Μοίρες 29 Σεπτεμβρίου 2009

Φωτογραφίες Ντρετάκης Μανώης




29η Παγκρήτια Ορειβατική Συνάντηση

Μεσάδα Κασταμονίτσας -Μινωϊκό Μονοπάτι

του Αποστόλη Παυλίδης Γραμματέα ΕΟΣ Μοιρων



26- 27 Σεπτεμβρίου 2009

Διοργάνωση από τον Ε.Ο.Σ. Ηρακλείου

Στην Κασταμονίτσα το πράσινο κρατά καλά. Αυλές με δέντρα και λουλούδια, κρεβατίνες και μουριές για σκιά, δρόμοι καθαροί, δείχνουν κατοίκους που ενδιαφέρονται για την εμφάνιση του χωριού τους.

Προς τ' ανατολικά ο αγροτικός δρόμος στη ρίζα του βουνού, οδηγεί στο χώρο όπου θα συναντηθούν οι ορειβάτες απ' όλη την Κρήτη για την 29η Παγκρήτια Ορειβατική Συνάντηση.

Στον Αη Γιώργη της Μεσάδας, στα παλιά λιόφυτα και στους παλιούς αμυγδαλεώνες οι σκηνές έδωσαν ένα πανχρωματισμό στην περιοχή.

Στο πέτρινο καμπαναριό οι δυό βρύσες προσφέραν δροσερό νερό και στο τσιμεντένιο υπόστεγο -συνέχεια της πέτρινης εκκλησιάς- δίνει το χαρακτηριστικό του σύγχρονου άκομψου τρόπου δόμησης. Τριγύρω οι ξερολιθιές, κρυμμένες μέσα στα πρινάρια και τους αστίρακες - μάρτυρες των αγώνων των περασμένων γενεών για εξοικονόμηση λίγου χώματος για μιάν ελιά, μιαν αμυγδαλιά, μιαν απιδιά.

Ύστερα απ' τις προσφωνήσεις των προέδρων των Ορειβατικών Συλλόγων της Κρήτης, στο μούχλιασμα της μέρας, δυό οκτάχρονα παιδιά με λύρα και λαούτο, φώτισαν με τους ήχους της μουσικής την ορειβατική συνάντηση. Αντιλάλησαν τα φαράγγια του βουνού του μουσικούς τόνους, άκουσαν τ' αγρίμια και οι πέρδικες, ξαφνιάστηκαν οι πρίνοι κι οι ασφένταμοι, χόρεψαν οι ορειβάτες.

Η αχνιστή, νόστιμη φασολάδα -παράδοση των ορειβατών- προσφέρθηκε πλουσιοπάροχα και το κρασί με τους μεζέδες τόνωσαν την εκδήλωση.

Στον ουρανό τ' άστρα -πλήθος αμέτρητο- το φεγγάρι νεανικό μισόφωτο και τα ολίγα διαβατάρικα σύννεφα συμπλήρωναν και δήλωναν την φθινοπωρινή εποχή.

Ο ύπνος ελαφρύς, με όνειρα από εικόνες της φύσης, μ? ανεβάσματα σε Κορφές, με περάσματα από λαγκάδια και φαράγγια.

Το ξημέρωμα με ήχους απ' τα κουδουνίσματα των κοπαδιών, των κοτσιφών και των περδίκων το τραγούδι και τη δροσούλα νά 'χει μουλιάσει τα ξερόχορτα και να λαμπιρίζουν οι στάλες της στις δαντελωτές άκρες των φύλλων του πρίνου.

Κεφάτοι οι ορειβάτες πήρανε τ' ανηφόρι απ' τα πλάγια του Δικταίου όρους, απ' ένα μονοπάτι -λεωφόρος την εποχή της κατασκευής του- που οδηγεί στο Οροπέδιο του Λασιθίου. Πετροκόποι, λιθοξόοι, μαστόροι, κτίστες με σφυριά, κασμάδες και βαριοπούλες -πιθανόν μ' ένα ξεροκόμματο παξιμάδι, λίγες ελιές, ίσως με καμιά βραστή πατάτα, ολημερίς και για πολλές μέρες- ξεπέτριζαν, πελεκούσαν, μαστόρευαν κι έκτιζαν ισοκλινώς στα πλάγια, για να δημιουργήσουν τον σύνδεσμο μεταφορικών μέσων -γαϊδουριών και μουλαριών- στο Οροπέδιο. Καλλίτεχνες ξερολιθιές και δυό και τριών μέτρων ύψους, πολλών μέτρων μήκους, διατηρούνται μέχρι σήμερα παρά την εγκατάλειψη του μονοπατιού, λόγω της διάνοιξης άλλων δρόμων επικοινωνίας. Ισοκλινής η κλίση, έτσι που ο διαβάτης να μην κουράζεται παρά το ανηφόρι και το κατηφόρι, φαρδύς δρόμος έτσι που να γίνεται απρόσκοπτη η προσπέραση των φορτωμένων υποζυγίων, κατεύθυνση πότε ανατολικά, πότε δυτικά έτσι που η ματιά να συλλαμβάνει και ν' απολαμβάνει όλες τις εικόνες κάτω στον κάμπο, πέρα προς το Καστέλι, προς τα Στειακά βουνά.

Ψηλά - ψηλά τα βράχια καλλιτεχνήθηκαν απ' τα νερά των βροχών, τα κρύατα των χιονιών και των πάγων, απ' τ' αστροπελέκια του Δία και μετέωρα εμπνέουν την φαντασία του επισκέπτη να δημιουργήσει ό,τι εικόνες επιθυμεί.

Απάνω στο Σελί -ύστερα από δύο ώρες- στου Τσούλη το μνήμα, σε πέτρινη στημένη πλάκα γράφεται με καλλιτεχνικά γράμματα (και σε ξένη γλώσσα ακόμη) πως τούτο το μονοπάτι είναι ΜΙΝΩΙΚΌ, πως εδώ σκοτώσανε οι ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ τον Γενίτσαρο Τσούλη -που τους βασάνιζε πολύ κι απάνθρωπα και πως το μίσος πρέπει να κρατεί αιώνια και οι περαστικοί πιστοί -πού άραγε;- στα χριστιανικά (;) τους πιστεύω, να λιθοβολούν το μνήμα εις ένδειξιν μνήμης και μίσους στον σκληρό βασανιστή. Σκέψεις αλλόκοτες κι αταίριαστες τούτου του τόπου και της ιστορίας του. Επιγραφές ενάντιες των Γραφών και των αγώνων ανθρώπων που διάβηκαν στο πέρασμα του χρόνου αυτά τα μέρη.

Κι εκεί στα δυτικά ογκώδη χαράκια αραγμένοι Μινωΐτες ακούνε τους μεν να προτρέπουν τους Γιουσούφ και τους Ιμπραήμ τους με τ' ασκέρια τους εναντίον των δε των Ιωσήφ και των Αβραάμ τους, με τα φουσάτα τους και παρά πέρα προς τ' ανατολικά μέσα στα φρύγανα κρυμμένους να βλέπουνε τον Χριστό και τον Μωάμεθ να κρατούν βαριεστημένοι τα σοφά κεφάλια τους γιατί επικράτησε μίσος αντί της προτροπής τους γι' αγάπη και ρίχνουν μια ματιά προς τα κάτω στο μονοπάτι τους, για να δουν τους Μινωΐτες αδελφούς τους ν' ανέρχονται σηκώνοντας τ'αμφίβολο αύριο.

Μ? αυτές τις σκέψεις τα βορειοδυτικά στην κορφή Μαριγλή. Απ' εκεί τ' Οροπέδιο του Λασιθίου ολοφώτεινο ωραίο, τα χωριά του φωλιές των ανθρώπων, γύρω - γύρω του, το Σπαθί να δεσπόζει από πάνω του όχι σαν απειλή, αλλά σαν νεροτροφοδότης του, πέρα μακριά στα δυτικά η γεννήτρα Μεσαρά, βορειοδυτικά η πόλη του Ηρακλείου και γύρωθεν ο ορίζοντας απλωμένος όσο μπορεί το μάτι να δει.

Στην επιστροφή η δρασκελιά μεγαλύτερη κι ο χρόνος πιο σύντομος.

Στον Αη Γιώργη οι διοργανωτές του Ε.Ο.Σ. Ηρακλείου υποδέχονται τους ορειβάτες, τους προσφέρουν φασολάδα, κρασί και μεζέδες και η επιστροφή στην αναγκαία καθημερινότητα είναι γεγονός.

Για άλλη μια χρονιά συναντήθηκαν με αρκετά επιτυχείς εκδηλώσεις οι ορειβάτες της Κρήτης. Οι διοργανωτές του Ε.Ο.Σ. Ηρακλείου τα κατάφεραν με επιτυχία. Διάλεξαν μια πανέμορφη περιοχή, ένα ιστορικό μονοπάτι, μια κορυφή με ορατότητα προς όλη την Κρήτη. Και του χρόνου στα Χανιά με επιτυχία.

Υπάρχουν Μινωΐτες

Υπάρχουν Μινωΐτες στις σπηλιές των βουνών της Κρήτης.

Δεν κρύβονται ούτε φοβούνται.

Μονάχα καρτερούν τ' αμφίβολο αύριο.

Λατρεύουνε το χώμα.

Φιλιώνουν με τ' αγρίμια.

Συγκατοικούν με τα πουλιά

γνωρίζουν των δέντρων την αξία.

Στη θάλασσα παλεύουν με τα κύματα.

Μας βλέπουν

κι απορούν

αν είμαστε δικοί ή ξένοι.

Υπάρχουν Μινωΐτες στις σπηλιές της Κρήτης

τα μονοπάτια τους αν ψάξουμε θα βρούμε.

Και τότε περπατώντας τα

την Κρήτη θα την σώσουμε

να μην προλάβει της ερημιάς ο ερχομός.

28-9-2009

Αποστόλης Π. Παυλίδης

Γραμματέας Ο.Σ. Μοιρών

Φωτογραφίες :Ντρετάκης Μανώλης

Φωτογραφίες


Σχετκά με τον Ε.Ο.Σ.Μ.

ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ: 08.08.88

Ο Ε.Ο.Σ Μοιρών ιδρύθηκε στις 8 Αυγούστου 1988 από μια ομάδα ευαίσθητων ανθρώπων που θέλησαν να μοιραστούν και να διαδώσουν την αγάπη τους για το βουνό και το περιβάλλον.

Η ορειβασία – πεζοπορία δεν έχει αγωνιστικό χαρακτήρα. Μέσα από την ορειβασία δεν καλλιεργείται το ανταγωνιστικό πνεύμα, αλλά η συναδελφικότητα και αλληλεγγύη. Το αίσθημα όμως της νίκης αναπληρώνεται από τις μοναδικές στιγμές που απολαμβάνει ο ορειβάτης, δίπλα στη φύση. Δεν είναι μόνο η χαρά της κατάκτησης της κορυφής, αλλά το «ταξίδι» προς την κορυφή, η παρέα και η φιλία που αναπτύσσεται μεταξύ των ορειβατών. Εικόνες και συναισθήματα που χαράσσονται ανεξίτηλα στο μυαλό και στην ψυχή τους.

Πρόγραμμα εκδρομών

ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΕΚΔΡΟΜΕΣ

Warning: include(/home/clients/webman/webman_ring.php): failed to open stream: No such file or directory in /usr/www/users/eosmoiro/_includes/footer.webman on line 30

Warning: include(): Failed opening '/home/clients/webman/webman_ring.php' for inclusion (include_path='.:/usr/local/lib/php/') in /usr/www/users/eosmoiro/_includes/footer.webman on line 30